Tijd voor een verhaal.
Het verhaal van de lamsbout in de grond. Correctie: het garen van de lamsbout en wel in de grond.
Er waren eens wat mannen op Twitter, die over een varken in de grond garen begonnen. Met mijn grote mond ging ik dat wel organiseren. Die grote mond had geen rekening gehouden met het drukke septemberschema, dus dat idee bleef steken. Het idee van iets in de grond garen, wat eeuwen geleden al gebeurde en ze nog steeds doen in Centraal- en Zuid-Amerika bleef door mijn hoofd spoken.
Onder het motto “alle gekheid op een stokje” besloot ik een lamsbout te garen in de grond. I. was jarig en dat verdiende een feestje. Een lamsboutje uit de grond halen én serveren leek me een ideale partysnack. En zo geschiedde…
Het internet stond vol van de verschillende werkwijzes. Ik begon dan maar met het graven van een put. Dat viel tegen, zo in die droge leemgrond. Isis hielp een handje, dat moet ik verplicht vermelden. Een put van ongeveer 60 op 60 op 60cm was ideaal, blijkbaar. Al hield ik het op 50cm diep.
De binnenkant legde ik vol met stenen.
Daarna was het tijd om van vuurtje stook te doen. Het doel was om de stenen zo heet mogelijk te krijgen. Een uur of drie zeer hard stoken zou volstaan, aldus het net. Dus staken we het vuur aan. Er werden stoelen bij gehaald. De buurman kroop zelfs over de omheining en sloot aan. De tijd verstreek, de berg houtblokken minderde én de stapel lege bierflesjes groeide. Van 21u tot 24u stookten we. Daarna vonden we het welletjes.
Het plan was simpel: ik zou in de zetel een halfuurtje slapen. Powernapje, weet je wel. En daarna waren de vlammen net klein genoeg om er de lamsbout op te leggen. Zo gezegd, zo gedaan.
Ik werd wakker…3 uur laten. Met als resultaat dat het vuur gedoofd was. Er zat maar één iets op. Om 3u15 ‘s nachts terug vuur stoken. Dus deed ik terug van vuurtje stook. Geen buurman, geen vriendin, geen groeiende stapel bierflessen. Gewoon mezelf en het vuur.
Ik doodde de tijd met het klaarmaken van de lamsbout, chatten met een kersverse vader (proficiat PDV) en het aansteken van mijn rookoven voor de pulled pork. De lamsbout had al twee dagen gemarineerd in veel look met rozemarijn en tijm. Nu ging het in een jasje van in bier gedrenkte handdoeken en op het lam legde ik nog extra verse kruiden (salie, rozemarijn, basilicum, kervel, venkelloof). De handdoeken werden dicht gebonden.
Ik stookte nog wat verder, ging een halfuurtje slapen (met vier extra wekkers) en dan was het tijd om het lam te begraven. De houtsblokken waren veranderd in gloeiend hete houtskool.
Als je jouw handen geen 3 seconden op een halve meter boven de kolen kunt houden, dan is het warm genoeg. – aldus de mannen van Zout Erover in hun boek.
Eerst leg je grote bladeren van bijvoorbeeld kool, spinazie en broccoli. Dit zorgt voor een sissend stoomeffect. Hierop kwam de lamsbout. Daarop nog wat bladeren en vervolgens wat aarde. In plaats van die volledig dicht te gooien, legde ik er planken over (thx buurman voor de tip) en dropte daarop alle aarde tot er geen lucht meer doorkwam. Zo bleef de warmte in de put.
6u00. Wachten geblazen en tijd om te gaan slapen. De bout had een gewicht van ongeveer 3,3kg. Reken een kilo per vier uur, dus dat werd een dikke 12 uur. Net op tijd voor het avondmaal.
Hoe weet je of het klaar is? Dat weet je niet. Je kan er een draadloze thermometer insteken of je kan even voelen in de put, zo na een uur of zes, of het nog warm is. Ik voelde in de put na 7 uur en ik kon mijn hand er geen tien seconden inhouden. Warm genoeg dus. Onder massale belangstelling – waarom had ik dat ook weer op IG geplaatst – haalde ik de bout uit de grond. Geloof het of niet, de put was nog steeds behoorlijk warm. De lamsbout was, al zeg ik het zelf, quasi perfect gegaard. Dit kon niet beter. Echt niet. Dikke vette egoboost, dat wel.
Ik serveerde de lam tussen een Turks brood met yoghurt-look-muntsaus, sla, komkommer, cornichons en mijn guilty pleasure bicky uitjes. De meningen waren unaniem: dit was top.
Wil je het zelf eens proberen? Dan kan ik het alleen maar aanraden. Steek je het om middernacht in de grond, dan is het klaar tegen de middag ongeveer. Val je zoals mij in slaap en start je pas om 6, dan is het een avondmaaloptie. Neem alleen de tijd om het vuur zeer heet te stoken. Reken minimum 3 uur aan stoken en toch zeker twee volle kruiwagens. De stenen houden de warmte vast en moeten dus echt gloeiend heet zijn.
Enorm veel succes én plezier.
Ik droom alvast stiekem van dat varken.
Recept: lamsbout gegaard in de grond
- Materiaal: een schup, een spade, 15 à 20 bakstenen (of andere stapelbare stenen), best wel wat hout, snijplank en mes, oude handdoeken, touw, een portie gezellige gestoordheid
- Tijd: 1 à 2 dagen marineren, 1 uur graven, 3 à 4 uur stoken, 12 uur in de grond (best wel wat tijd dus)
- Aantal: 1 lamsbout van 3,2kg is eten voor een man of 8 à 10.
Ingrediënten:
1 grote lamsbout, 6 tenen look, 3 takken rozemarijn, 2 el peperbollen, 1 el fleur de sel, 6 takjes tijm, goedkoop bier of wijn
3 Turkse broden, wat tomaatjes en komkommer, venkelkruid- of loof, roze peperbollen, dragonazijn, olijfolie, bicky-uitjes, cornichons
Voor de saus: 10 el Griekse yoghurt, 5 el mayonaise, 2 limoenen, enkele takjes munt, 2 tenen look, peper en zout
Extra: bladeren van spinazie, kool en/of broccoli, venkelloof en veel verse kruiden bv salie, rozemarijn, peterselie
Bereiding:
- Plet de look en snij grof. Snij de rozemarijnblaadjes fijn.
- Vijzel de peperbollen grof. Rits de blaadjes van de tijm.
- Meng de look met peperbollen, rozemarijn, tijm en zout.
- Maak inkepingen in het lamsvlees en wrijf de bout goed in. Pak in met folie en laat 1 à 2 nachten marineren in de koelkast.
- Graaf ondertussen de put en leg die langs de rand vol met stenen.
- Leg een boel verse kruiden op het lam. Drenk de handdoeken in bier of wijn, wikkel ze om het lam met kruiden. Bind vast.
- Stook het vuur goed in de put. Wanneer na een uur of 3 à 4 de houtsblokken tot houtskool zijn getransformeerd leg je er de bladeren op. Plaats daarop het in doeken gewikkeld boutje. Leg er terug bladeren op. Bedek met een schup aarde. Leg er planken op en bedek de planken met aarde tot er geen lucht meer aankan. Laat het nu 12u garen. Al hangt dit af van de warmte en grootte van het lam.
- Snij de avond zelf de tomaatjes in stukjes.
- Snij de komkommer in plakjes en marineer in 3 el dragonazijn, 3 el olijfolie, fijngehakt venkelkruid (of loof) en roze peperbollen.
- Mix voor de saus de mayo met yoghurt, look, munt en limoensap. Breng op smaak met peper en zout. Doe in een spuitfles.
- Toast het Turks brood.
- Verwijder de aarde en planken. Schep het vlees uit de put en haal uit de doeken. Normaal is het al zacht. Versnijd het eventueel.
- Serveer het tussen een brood met de komkommer, cornichons, tomaat en wat yoghurtsaus. Werk eventueel af met bicky uitjes.
- Smakelijk en succes.
Merci mannen van Zout Erover en IG-vriend Seghersd voor de tips.